مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت در گفت‌وگو با تایر نیوز درباره مسایل و مشکلات صنعت بازیافت تایر بیان کرد: شرکت ما پودر و گرانول تولید می‌کند. ما هم مثل همه صنایع دیگر فقط موقع استقرار و احداث از وام بانکی استفاده کردیم.

وی ادامه داد: وام با همان درصدی که به بقیه صنایع داده می‌شود، به ما هم داده شد. در سال ۹۱ سود وام حدود ۱۸ درصد بود و هیچ تفاوتی با سایر صنایع که در شهرک‌های صنعتی احداث می‌شوند، نداشت. نه زمان بازپرداخت وام را یک مقدار طولانی‌تر کردند و نه سود دریافتی از ما را کاهش دادند.

مینایی با اشاره به استهلاک بالا در صنعت بازیافت تایر گفت: استهلاک ماشین‌آلات در این صنعت بسیار بالاست و این استهلاک بالا سبب شده است که خیلی از تولیدکنندگان این حوزه که حتی رسمی فعالیت نمی‌کردند، به تعطیلی کشیده شدند. زیرا حمایتی از نظر دادن وام برای تامین سرمایه در گردش و بهینه کردن ماشین‌آلات وجود ندارد. این صنعت رها شده و کسی به آن کمک نمی‌کند.

به گفته وی، صنعت بازیافت تایر حاشیه سود خیلی بالایی ندارد، بنابراین تولیدکننده پس‌انداز نمی‌کند که خودش را به سمت بهینه کردن ماشین‌آلات و به روز کردن آنها ببرد.

مشکل تامین ماشین آلات در داخل

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت توضیح داد: در حال حاضر با توجه به شرایط تحریم‌ها، آوردن ماشین‌آلات از خارج امکان پذیر نیست. در داخل هم از آنجایی که صنعت بازیافت مثل بقیه صنایع قدمت ندارد، تامین ماشین آلات کار دشواری است.

وی اضافه کرد: اگر صنعت سیمان بخواهد یک کوره یا آسیاب بخرد، به راحتی می‌تواند نیازش را تامین کند اما صنعت ما به خاطر نو بودن، با مشکل مواجه است. من دو بار دستگاه از ایران خریدم و از این خرید راضی نبودم. معلوم بود که خیلی نمی‌دانند با چه نوع دستگاهی طرف هستند.

مینایی افزود: اگر قطعه دستگاه ما خراب شود، خیلی به سختی امکان تعمیر آن در داخل وجود دارد. قطعاتی مثل بلبرینگ را پیدا می‌کنیم اما در تامین برخی از انواع بلبرینگ‌ها دچار مشکل هستیم. مجبور می‌شویم نوعش را عوض کنیم و برای اینکه در دستگاه‌هایمان از این قطعه استفاده کنیم، ضخامت قطعه‌ای که داخل بلبرینگ می‌چرخد را باید بالا و پایین کنیم.

چالش‌های صادرات گرانول

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت درباره صادرات گرانول بیان کرد: ما بیشتر محصول تولیدی خود را صادر می‌کنیم. واحدهای پروانه‌دار مجاز هستند که گرانول خروجی واحدهای بازیافت را صادر کنند اما این صادرات مسایل خاص خودش را دارد.

وی اضافه کرد: مدتی پیش می‌گفتند باید برای صادرات مجوز محیط زیست بگیرید. فرآیند دریافت مجوز یک هفته طول می‌کشید و کار صادرات متوقف می‌شد. محیط زیست استان البرز برای ما یک دستورالعمل صادر کرد که صادرات گرانول نیاز به مجوز ندارد. این یک تولید عادی است و چیزی که صادر می‌شود، دیگر پسماند نیست و محصول است. بنابراین نیازی به مجوز محیط زیست وجود ندارد.

مینایی گفت: این دستورالعمل را در همه گمرکات کشور نمی‌پذیرند و فقط گمرک استان خودمان یعنی استان البرز این مسئله را می‌پذیرد. در نتیجه مجبوریم محصول خود را همیشه از گمرک استان خودمان یعنی البرز صادر کنیم.

وی ادامه داد: فرودگاه پیام هم مسایل خاص خود را دارد. یکبار سیستمش قطع است. با افراد زیادی نمی‌توانیم کار کنیم. گاهی مونوپل می‌شود و محدودیت‌های دیگری رخ می‌دهد.

محدودیت در تامین نیروی انسانی

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت کمبود نیروی انسانی را مشکل عمومی تمام صنایع دانست و افزود: صنعت ما به علت سخت بودنش و اینکه اسم بازیافت روی آن است، با مشکلات بیشتری در این حوزه روبرو است. کارگری که کار می‌کند ترجیح می‌دهد بسته‌بندی لوازم آرایشی که کار سبک‌تری است را انجام دهد.

وی اضافه کرد: در این صنعت به سختی می‌توانیم کارگران را نگه داریم. گاهی کارگرانی که تازه جذب کرده‌ایم، ناهار نخورده از واحد ما می‌روند. اجازه جذب نیروهای اتباع را نداریم. با اینکه می‌گفتند به برخی صنایع که ایرانی‌ها راحت در آن کار نمی‌کنند، مجوز استفاه از اتباع می‌دهیم؛ عملا نتوانستیم این مجوز را بگیریم. اغلب واحدهای ما مشکل نیروی انسانی دارند.

معضل فروش فصلی

مینایی فصلی بودن فروش گرانول را معضل دیگری در صنعت بازیافت تایر اعلام کرد و توضیح داد: اگر صنعت ساختمان کشور فعال باشد و ایزوگام راه بیفتد، گرانول هم در داخل به فروش می‌رسد.

وی ادامه داد: یک دلیلی که صنعت بازیافت به سمت صادرات رفت، همین فصلی بودن فروش داخل است. صادرات هم مسایل خاص خودش را برای همه صنایع دارد. بحث برگشت ارز، بالا و پایین شدن قیمت ارز و اینکه همیشه با قیمت آزاد مواد اولیه خود را تهیه می‌کنید اما وقتی ارز را بر می‌گردانید با قیمت دولتی ارز را می‌خرند، مشکلاتی است که در این بخش وجود دارد و اصلاح این رویه‌ها مطالبه همه صنایع است.

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت، تامین ماده اولیه برای واحد تحت نظرش را روان توصیف کرد و افزود: انباری داریم که به اندازه نیاز سه تا چهار ماه مواد اولیه را در آن نگهداری می‌کنیم. زیرا در فصل برف و باران، امکان انتقال تایر به واحد ما وجود ندارد.

وی گفت: یکی از مسایلی که در تامین ماده اولیه داریم این است که مراکز دولتی مثل اتوبوسرانی با ما کار نمی‌کند. اتوبوسرانی وقتی لاستیکش کهنه می‌شود، باید آن را به جایی بدهد اما به خود من پس از مذاکره با اتوبوسرانی البرز، قیمت‌های عجیبی ارائه شد.

مینایی افزود: متوجه شدم آنها لاستیک‌ها را قبل از اینکه خیلی کهنه شود، عوض می‌کنند و احتمالا به کسی می‌دهند که به‌عنوان لاستیک دست دوم می‌فروشد. زیرا قیمت‌هایی که می‌گفتند، قیمت‌های عجیب و غیر منطقی بود.

وی بیان کرد: نهایتا ما معامله‌مان نشد. آنها هیچ اجباری ندارند که به شرکت‌های بازیافت دارای پروانه لاستیک‌های کارکرده را بفروشند و در واقع لاستیک‌های کارکرده را به دلال‌ها می‌فروشند. دلال هم این لاستیک‌ها را سوا می‌کند، خوب‌ها را برداشته و بدها را به ما می‌فروشد.

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت تاکید کرد: شرکت‌های دارای پروانه بهره‌برداری و بازیافت تایر در استان البرز انگشت شمار هستند و من مطئنم که شرکت‌های اتوبوسرانی لاستیک کارکرده را به دلال‌ها می‌فروشد.

تشکیل نشدن صندوق محیط زیست

مینایی عدم راه‌اندازی صندوق محیط زیست را یکی دیگر از مشکلات صنعت بازیافت تایر دانست و افزود: قرار بود به کمک این صندوق تمام صنایعی که پسماندهای آنها در جامعه باقی می‌ماند و این پسماندها نیاز به بازیافت دارند، مبالغی را پرداخت کنند که در صندوق محیط زیست جمع‌آوری شود.

وی ادامه داد: این صندوق هم کمک‌هایی را به صورت بلاعوض یا با درصد پایین در اختیار صنایع بازیافت قرار دهد. متاسفانه این صندوق هیچ وقت راه نیفتاد.

مدیر عامل شرکت مهر فانه تجارت گفت: با وجود قانون در رابطه با تشکیل صندوق محیط زیست، شاهد اجرای این قانون نیستیم و عملا ما هم مثل صنایع دیگر باید دست و پا بزنیم و به حرکت خود ادامه دهیم.

وی ادامه داد: برای خود من خیلی پیش آمده است که از گرجستان و آذربایجان پیشنهاد کار دریافت کرده‌ام. در این کشورها سرمایه و زمین در اختیار من قرار داده می‌شد اما من به دلیل شرایط سنی، توان این ریسک‌ها را نداشتم.

مینایی بیان کرد: کشورهای دیگر و حداقل کشورهای همسایه برای صنایع بازیافت فرش قرمز پهن می‌کنند اما ما در ایران امکانات نداریم.